Đừng xem thường động kinh

Không cần có lý do rõ ràng, cũng không mấy khi có dấu hiệu báo trước, hiện tượng ánh mắt bất ngờ bỗng đờ đẩn, nạn nhân ngã lăn cái rụp, rồi toàn thân co thắt như điện giật là hình ảnh điển hình của cơn động kinh, hậu quả của một đợt kích ứng đột phát trên vỏ não. Nhìn chung thấy sợ nhưng sau vài phút thì nạn nhân lại hồi tỉnh, mệt nhoài và ít khi nhớ được chuyện gì vừa xảy ra. Tưởng thế là xong thì lầm. Từ đó vấn đề trăn trở dằn vặt của người bệnh là nỗi lo sợ canh cánh bệnh lại tái phát. Động kinh là triệu chứng bệnh lý không hiếm thấy ở trẻ con bị sốt cao, thấy ghê nhưng không quá khó chữa. Ngược lại, động kinh ở người già, tuy hiếm hơn nhiều, nhưng là dấu hiệu báo động cho nhiều bệnh lý nghiêm trọng.

Phức tạp hơn nữa là khi tình trạng động kinh không lộ mặt dưới dạng kinh điển mà biến thể dưới nhiều hình thức ít gây chú ý cho người bệnh lẫn thầy thuốc, chẳng hạn rối loạn vị giác, buồn nôn, chóng mặt thoáng qua, vọp bẻ bàn tay, co rút môi miệng, hay trong nhiều trường hợp với ảo giác màu sắc, với ác mộng và nhất là cảm giác nghe như có ai thầm thì trong tai. Dưới dạng nào cũng thế, động kinh ở người cao tuổi, nhất là khi xảy ra lần đầu, rất có thể là dấu hiệu phản ánh sự hiện diện của ung bướu, chấn thương kín hay tai biến mạch máu não ở đâu đó trong não bộ.

Theo kết quả nghiên cứu ở đại học Munich không dưới 10% số người lớn tuổi bỗng bị động kinh là nạn nhân của tai biến mạch máu não, chấn thương sọ não hay u não chưa được phát hiện. Đáng nói hơn nhiều là khả năng dẫn đến tai biến mạch máu não ở người đã bị động kinh thậm chí cao gấp 3 lần số đối tượng chưa từng có cơn kinh phong! Cũng theo các nhà nghiên cứu ở Munich, chấn thương sọ não, tai biến mạch máu não hay ung bướu trong não là lý do gây thương tổn một vùng nào đó khiến dẫn truyền thần kinh thay vì xuôi chèo mát mái chợt chạm vào nhau nẹt điện khiến cơ thể co giật đột ngột, nặng thì toàn thân, nhẹ thì một phần cơ thể như cánh tay, khóe miệng, hay rối loạn giác quan nào đó khiến ù tai, mờ mắt, mất vị giác. Lý do “mát dây” rất khó lường, từ cảm xúc đột ngột bước qua ít đêm mất ngủ cho đến rối loạn chất điện giải vì tiêu chảy, tất cả đều khả thi.

Vì thế mà tất cả người cao tuổi, một khi phát hiện triệu chứng động kinh, cần được định bệnh, chẳng hạn với điện não đồ, chụp hình cắt lớp, càng sớm càng tốt. Trong trường hợp không cần can thiệp bằng ngoại khoa, người bệnh nên được điều trị bằng thuốc chống động kinh, cũng càng sớm càng tốt, sao cho càng ít cơn động kinh tái phát càng an toàn cho người bệnh. Đừng quên chấn thương do té ngã trong lúc động kinh cũng là một vấn đề nghiêm trọng. Do đó, tốt nhất đừng để bị động kinh. Nhưng nếu không tránh được thì cũng đừng xem thường cơn động kinh ở người cao tuổi, vì đó  chắc chắn là một sai sót để lại nhiều hậu quả đáng tiếc và oan uổng.

Bác Sĩ Lương Lễ Hoàng.