Dùng sinh tố nào cũng thế, phải lưu ý hàng đầu về mối tương quan giữa cung và cầu. Lượng sinh tố A cần thiết cho mỗi ngày trung bình không quá 0,6mg cho trẻ con và 1mg cho người trưởng thành. Lượng này phải tăng thêm 100% cho thai phụ, cho bệnh nhân hậu ung thư, 200% cho bà mẹ đang cho con bú và vận động viên, cho người hút thuốc, người làm việc trong môi trường ô nhiễm. Người ăn uống kiêng khem làm ốm cần khoảng 1,5mg sinh tố A mỗi ngày. Bệnh nhân đang dùng thuốc tiểu đường, người nghiện rượu, bệnh nhân bị viêm tụy, viêm ruột mãn tính nên được cung cấp đều đặn mỗi ngày khoảng 2mg sinh tố A .
Để đáp ứng nhu cầu sinh tố A thường ngày thì rau cải vừa không thua trứng thịt lại thêm ít độc. Chỉ trong trường hợp cần gia tăng số cung của sinh tố A vì nhu cầu cấp bách của cơ thể mới phải chú trọng thịt cá trong thực đơn thường ngày. Bên cạnh đó, thực phẩm có nguồn gốc động vật không cung cấp cho cơ thể tiền sinh tố A. Trong bối cảnh của xứ mình, các loại thực phẩm cần được chú trọng vì tuy bình dân nhưng lại cung cấp nhiều tiền sinh tố A là cà-rốt, khoai lang, rau dền, đu đủ… vì:
– Một củ cà rốt loại trung cung cấp tối thiểu 20000IU tiền sinh tố A.
– 100g khoai lang cung cấp khoảng 27000IU tiền sinh tố A.
– 100g rau dền cung cấp không dưới 7000IU tiền sinh tố A.
– 100g đu đủ cung cấp khoảng 25000IU tiền sinh tố A.
Điều đó cho thấy chỉ cần hiểu thêm một chút về dinh dưỡng người ta có thừa phương tiện để phòng bệnh với thực phẩm bình dân rẻ tiền.
Để tận dụng nguồn sinh tố A trong rau cải cần lưu ý:
– Nếu dùng cà rốt dưới dạng ăn sống thì đừng ăn nguyên củ mà nên xay nhừ thành bột nhão, hoặc cắt sợi, hoặc cắt lát để trích ly tối đa lượng tiền sinh tố A.
– Nếu hấp cà rốt, cải xanh thì khi ăn nhớ cho chút dầu để tăng khả năng hấp thu sinh tố A trên đường ruột.
– Cà rốt, rau cải luộc đến chín nhừ thì chỉ còn thành phần chất xơ tuy có lợi điểm nhuận trường nhưng tiền sinh tố A thì hầu như bị hủy hoại hoàn toàn.
Thuốc tốt hay không còn tùy liều lượng. Thừa không hẳn là hay. Sinh tố A vì là chất tan trong chất béo được tích trữ lâu dài trong cơ thể. Lạm dụng sinh tố A có thể đưa đến tình trạng nhiễm độc với triệu chứng tổn thương ngoài da, viêm khớp, đau bắp thịt, nôn mửa, rụng tóc, và viêm gan. Do đó đừng quá tin vào quảng cáo hấp dẫn để uống sinh tố A mỗi ngày nhằm mục tiêu phòng ngừa ung thư. Thuốc sinh tố A thường được định lượng theo tiêu chuẩn quốc tế IU với 1mg sinh tố A=3000IU. Thuốc sinh tố A với liều cao từ 10000IU là dược phẩm đặc hiệu và chỉ nên áp dụng một cách giới hạn theo đúng hướng dẫn của thầy thuốc chuyên khoa cho bệnh nhân đang có vấn đề với thị lực, đang đối đầu với chứng mụn dưới dạng nặng hoặc tình trạng bội nhiễm dai dẳng trên đường hô hấp.
(trích từ ấn phẩm “Viết vì người muốn chơi tới bến”)
Bác sĩ Lương Lễ Hoàng, Phòng Khám EUROVIE, Tp. HCM
